Đây là loại u có liên quan đến tuyến yên nên gây ra các vấn đề nội tiết như lùn, mệt mỏi, đái tháo nhạt, suy tuyến giáp, giảm thị lực…
Bệnh nhân N.V.T, nam 44 tuổi, Hà Nội vào viện vì uống nhiều, đái nhiều, thay đổi tính cách, hay cáu gắt, giảm thị lực. Kết quả chụp MRI cho thấy, bệnh nhân có khối u vùng yên và trên yên, có phần dịch và phần tổ chức, đè đẩy giao thoa thị giác, xét nghiệm có suy giảm toàn bộ hormone tuyến yên.
Bệnh nhân được chẩn đoán u sọ hầu và được chỉ định phẫu thuật nội soi qua mũi lấy toàn bộ u. Sau mổ bệnh nhân ổn định, thị lực cải thiện, đỡ nóng tính hơn trước, tình trạng đái nhạt và suy tuyến yên tuy không hết nhưng vẫn kiểm soát được bằng thuốc.
Theo dõi sau 6 năm phẫu thuật lấy hết u, bệnh nhân chưa có dấu hiệu tái phát.
U sọ hầu là u lành tính, hiếm gặp, chiếm 3 – 4% trong các loại u nội sọ, phát triển chậm, phần lớn ở vùng trên yên, quanh tuyến yên và cuống tuyến yên, là tiền thân phôi thai của thùy trước tuyến yên.
Do vị trí u liên quan chặt chẽ với tuyến yên nên u hay gây ra những vấn đề nội tiết như lùn, bé, nhẹ cân (do giảm GH), mệt mỏi, huyết áp thấp, rối loạn điện giải (do giảm ACTH), suy tuyến giáp (do giảm TSH),… và những vấn đề do u chèn ép tổ chức xung quanh như giảm thị lực, sụp mi,…
Điều trị u này chủ yếu là phẫu thuật do u kém đáp ứng với hóa xạ trị. Tuy nhiên, do tổ chức u thường dính chặt, xâm lấn, len lỏi vào các cấu trúc lân cận làm cho việc phẫu thuật cắt bỏ triệt để khối u trở nên rất khó khăn. Có rất nhiều đường mổ, kỹ thuật mổ và nhiều phương pháp điều trị khác nhau nhưng kết quả cũng rất hạn chế, tỷ lệ tái phát cao và bệnh nhân thường phải chung sống với việc phẫu thuật nhiều lần.
TS.BS Nguyễn Đức Anh (Phụ trách khoa Phẫu thuật thần kinh, sọ não và cột sống bệnh viện E TƯ)
